آثار جهانی ایران در فهرست یونسکو

اگر دوست دارید تا در تعطیلات نوروز ۹۷ یا هر زمان دیگر، به دیدار آثار جهانی ایران در میراث بونسکو بروید، این گفتار را بوک مارک کرده و از اطلاعات آن بهره مند شوید. همچنین اگر قصد بوم گردی در یکی از نقاط کشور را دارید، مجموعه مطالب متنوعی که در این راهنما ارائه شده است، شما را با ۲۰ مقصد گردشگری جهانی ایران در سراسر کشور آشنا می کند.

با ما در مجله MOOSEM.IR همراه باشید.

گردشگری در ایران

شمار گردشگرانی که تنها به دلیل بازدید از آثار تاریخی ایران در میراث یونسکو به این کشور سفر می کنند، زیاد نیست. اما همواره بازدید از برخی از این آثار که شهرت جهانی هم دارند مانند تخت جمشید در استان فارس، بسیار زیاد است. اگر مسافران ایران داشتید یا قصد داشتید در فرصت های پیش آمده، به یکی از استان های کشور سفر کنید، اطلاعات زیر میتواند شما را با بخشی از تاریخ و فرهنگ این مرز و بوم آشنا کند.

بازدید از شماری از آثار جهانی ایران را در نظر داشته باشید که شما را با بخشی از تاریخ چند هزار ساله ایران آشنا می کند. ایران با یادگارهایی از دنیای کهن، تا کنون ۲۱ اثر تاریخی خود را در فهرست یونسکو به ثبت رسانده است. در ادامه نگاهی می اندازیم به این مکان های باستانی که هم اکنون به عنوان میراث جهانی از آنان محافظت می شود.

چغازنبیل در شوش خوزستان

چغازنبیل نیایشگاهی باستانی‌است که در زمان عیلامی‌ها و در حدود ۱۲۵۰ پیش از میلاد ساخته شده‌ است. چغازنبیل بخش به‌ جامانده از شهر دوراونتش است. این اثر در سال ۱۹۷۹، به فهرست آثار جهانی یونسکو اضافه شد. در کتاب های معماری و تاریخ هنر ایران و جهان، از این بنای باشکوه بسیار یاد شده است.

زیگورات چغازنبیل سمبل هنر و معماری ایلامی است. این بنا در سال ۱۹۳۳ توسط براون کشف شد و توسط هیات گیرشمن در سالهای ۱۹۵۱ تا ۱۹۶۲ به طور کامل از زیر خاک بیرون آمد. زیگورات در مرکز شهر دور-اونتاش قرار داشت که در سال ۶۴۰ پیش از میلاد به فرمان آشور بانی پال در جنگ با هومبان هالتاش آخرین شاه ایلام ویران شد.

این معبد دارای دو حصار بوده که درون حصار داخلی بخش آیینی قرار داشت و دارای هفت دروازه بوده است. جلوی پلکان جنوب شرقی هم هفت ردیف قربانگاه قرار دارد، احتمالا عدد ۷ مقدس برای ایلامیان مقدس بود. دروازه جنوب شرقی با قیر بندکشی شده است و بر آن به وضوح رد ارابه دیده می شود. این دروازه محل عبور ارابه ها بود. شش دروازه دیگر از راههای سنگفرشی به زیگورات می رسیده اند. چغازنبیل یکی از زیباترین آثار باستانی ایران است که در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده است.

(طاق های داخل معبد چغازنبیل)

این زیگورات پرستش گاهی است که ایلامی ها برای خدایان خود ساخته بودند. این بنای مربعی، صد و پنج متر طول و عرض و ۵۲ متر ارتفاع داشت. اونتش-نپیریشه شاه ایلام در قرن سیزده پیش از میلاد آنرا ساخته است. بنا از آجر ساخته شده است و بر روی آجرهای آن نوشته های زیادی به خط ایلامی دیده می شود که بر روی آنها مطالبی تقریبا یکسان نوشته شده است.

زیگورات چغازنبیل پنج طبقه بوده و در طبقه بالا معبد اینشوشیناک قرار داشته است. او خدای ایلامی است که حافظ شهر شوش پایتخت ایلامیان بوده است. مردم شوش باستان عقیده داشتند این خدا از این مکان به آسمان میرود و سپس به زمین باز می گردد. در تمام طول بنا آبراههایی دیده می شود، شاید دلیل آنها حفاظت از بنا در مقابل بارانهای سیل آسای خوزستان است. دورتادور بنا سنگفرش است و در بعضی از سنگفرشها آثار جای پای بچه دیده می شود. دلیل آن تا کنون مشخص نشده است. در شمال غربی بنا پناهگاه های کوچکی دیده میشوند که مربوط به خدای ایلامی ایشنیکراب است. درون محوطه یک ساعت خورشیدی بزرگ نیز ساخته شده بود.

چگونه برویم؟ برای دیدن این اثر باستانی تاریخی جذاب ایران، باید به استان دیدنی و البته گرم خوزستان بروید که در جنوب ایران قرار دارد. از تهران یا از هر استان ایران، برای سفر زمینی و هوایی به این استان، اتوبوس و هواپیما وجود دارد. البته از تهران، قطار تهران به اهواز، ظرف ۱۸ ساعت شما را به مرکز اهواز می برد که از آنجا می توانید به شوش بروید.

این سازه در ۴۰ کیلومتری جنوب شرقی شوش (شهر باستانی) و ۳۵ کیلومتری غرب شهر باستانی شوشتر واقع است. پس از طی حدود ١۵ کیلومتر در آزادراه شوش- اهواز، سمت چپ خود تابلوی هفت تپه و زیگورات چغازنبیل را ملاحظه خواهید کرد.

در جاده فرعی پس از عبور از هفت تپه به چغازنبیل خواهید رسید. تابلوهای راهنمایی مناسب نیست. در سه راهی‌ها اگر تابلوی راهنما موجود نبود، حتماً از افراد محلی راه زیگورات را بپرسید. اگر از شوش به زیگورات می روید، هفت‌تپه سر راه شما قرار دارد. حتماً از منطقه باستانی هفت‌تپه و موزه آن بازدید فرمایید. از راهنمای موزه بخواهید که برای شما در مورد چغازنبیل نیز توضیح دهد.

توصیه ها: برای رفت و آمد ترجیحاً از خودرو کولردار استفاده نمایید. نزدیکترین پمپ بنزین در شهر شوش به فاصله ۴۵ کیلومتری است. آب آشامیدنی موجود است اما ترجیحاً از آب معدنی استفاده کنید. رستوران و فروشگاه وجود ندارد. نزدیکترین رستوران‌ها در شهرهای شوش و شوشتر هستند. از اهالی محل درمورد کیفیت رستوران‌ها پرس و جو کنید. خصوصاً در فصول گرم سال مراقب ابتلا به عفونت‌های روده‌ای باشید.

محوطه زیگورات بزرگ است و هیچگونه سایبانی وجود ندارد. گردش شما در محوطه حدود یک ساعت طول خواهد کشید، بنابراین در هنگام گرما و آفتاب شدید از کلاه یا چتر استفاده کنید. کرم ضد آفتاب از سوختگی پوست جلوگیری خواهد کرد. کیفیت سرویس‌های بهداشتی متوسط است. توالت فرنگی وجود ندارد. سایت در اختیار سازمان میراث فرهنگی است. برای ورود باید بلیط تهیه کرد. مسئولین بیشتر نقش محافظ دارند تا راهنما. درصورتی که بروشور درخواست کنید، به شما تحویل خواهند داد.

اگر می‌خواهید شب را با چادر مسافرتی در کنار زیگورات بگذرانید، حتماً از چادرهای کف‌دار و پوشیده استفاده کنید و مراقب گزش حشرات باشید. توصیه می‌شود چادر خود را نزدیک کیوسک نگهبانی برپا کنید.

هشتگ اینستاگرام:  instagram.com/explore/locations/787038791/chogha-zanbil

 

میدان نقش جهان در شهر اصفهان

میدان نقش جهان اصفهان را نگین این شهر تاریخی می دانند. یکی از پر بازدید ترین مقصدهای گردشگری تاریخی ایران را میتوان همین میدان دانست که همچون میدان آزادی تهران، آوازه جهانی دارد. میدان نقش جهان در شمال اصفهان و در مجموعه دولتخانه صفوی قرار دارد، در شرق میدان، خیابان حافظ و در غرب خیابان سپه، که این خیابان به محور اصلی و تاریخی چهارباغ عباسی ختم می شود.

این خیابان عمود بر رودخانه زاینده رود است. از خیابان استانداری دسترسی پیاده به میدان از طریق کوچه‌ی پشت مطبخ و کوچه‌های عمود به میدان امکان پذیر است. دسترسی از این خیابان به دلیل وجود پارکینگ برای گردشگران عزیز حائز اهمیت است. بازارهای دور میدان، به صورت شبکه‌ی پیاده، به بافت تاریخی اصفهان، میدان عتیق (امروزه میدان امام علی) ختم می‌شوند. طول این میدان از شمال به جنوب بالغ بر ۵۰۰ متر و عرض آن حدود ۱۶۵ متر است.

در قرن یازدهم هجری (قرن هفدهم میلادی) این میدان یکی از بزرگترین میدان‌های جهان و در دوره‌ی شاه عباس و جانشینان او محل بازی چوگان و رژه ارتش و چراغانی و محل نمایش‌های مختلف بوده است. دو دروازه سنگی چوگان از آن دوره هنوز در شمال و جنوب میدان از عظمت دیرین آن حکایت می‌کند.

چگونه برویم؟ از هر نقطه ای در شهر اصفهان، برای رفتن به میدان نقش جهان، تاکسی و اتوبوس وجود دارد.

توصیه ها: از مغازه های فروش صنایع دستی اصفهان در اطراف میدان نقش جهان استفاده کنید. البته قیمت ها شاید به نسبت دیگر مناطق شهر، کمی بالا باشد. مسجد جامع و برخی از مقصدهای گردشگری اصفهان در اطراف این میدان قرار دارد.

هشتگ : instagram.com/explore/locations/70842432/naghshe-jahan

(نقش جهانی از لنز دوربین کاربران اینستاگرام)

 

تخت جمشید در استان فارس

بسیاری از گردشگران ایرانی و بین المللی، وقتی نام ایران و تاریخ این کشور بیان می شود و صحبت از فرهنگ و قدمت ایران به میان می آید، ناخودآگاه به یاد تخت جمشید، یکی از معروف ترین مقصدهای گردشگری تاریخی و باستانی ایران و جهان می افتند. جایی که هزاران سال قدمت دارد و یادآور امپراطوری پر افتخار و قدرتمند و صلح طلب هخامنشی ها به رهبری کوروش و داریوش کبیر است.

تخت جمشید (پارسه یا پرسپولیس) که در استان فارس در جنوب ایران واقع شده است، اعتبار و نماد گردشگری ایران به شمار می رود. این مقصد گردشگری تاریخی ایران، نخستین اثر تاریخی کشور است که ثبت جهانی شده و سالانه پذیرای میلیون ها گردشگر از سراسر ایران و جهان است. اگر فرصت چند روزه برای گردش در ایران دارید، حتما ۱ روز کامل را برای گردش در محوطه تخت جمشید در استان فارس اختصاص دهید.

محوطه پارسه یا تخت جمشید، همانطور که در تصاویر مشاهده می کنید، باقیمانده یک تمدن بزرگ چند هزار ساله است که یکی از کاریزماتیک ترین تمدن های خاورمیانه به شمار می رود. جایی که طی سالیان متمادی، پایتخت باشکوه و تشریفاتی پادشاهی ایران بوده و در دوران زماداری داریوش بزرگ، خشایار شاه و اردشیر اول بنا شده و بیش از ۲۰۰ سال آباده بوده است.

برای آشنایی بیشتر درباره تخت جمشید، کافی است از ویدیوها و اطلاعاتی که در فضای مجازی ارائه شده است استفاده کنید. سنگ نبشه ها و گل نوشته هایی که در این کاخ ها و بر روی دیواره ها و لوح ها حکاکی شده است، بخشی از  تاریخ آن را عیان می کند.

چگونه برویم؟ هر جای ایران که هستید میتواند با اتوبوس یا هوایپما یا حتی خودرو اجاره ای، خود را به شیراز برسانید. تخت جمشید، جایی که هر گردشگر ایرانی و خارجی باید از آن بازدید کند تا بخشی از شکوه ایران زمین را درک کند، در شمال شهرستان مرودشت و در استان فارس واقع شده است. اگر شما به مرکز شهر شیراز بروید، اتوبوس ها و تاکسی ها بسیاری وجود دارد که شما را به تخت جمشید می برد. حتی الامکان اوایل صبح یا عصر برای سفر انتخاب کنید که آفتاب سوزان منطقه، آسیب کمتری به پوست شما برساند!

در نظر داشته باشید که در فاصله ۶ کیلومتری تخت جمشید، نقش رستم دارد که آرماگاه های شاهنشاهی مانند داریوش بزرگ، خشایار شاه و اردشیر یکم در آنجا قرار دارد.

توصیه ها: در سفر به تخت جمشید، سعی کنید یا با رااهنمای تور مسلط بروید یا راهنمای خوبی در اختیار داشته باشید. از این فرصت استفاده کنید و پلکان های کاخ آپادانا، کاخ تچر، کاخ  هدیش، کاخ ملکه، کاخ سه در، کاخ شورا، سنگ نبشته ها، کتیبه های هخامنشی و غیر هخامنشی را مشاهده کنید. درباره سامانه پرداخت حقوق به کارگردان تخت جمشید و همچنین دروازه ملل، اطلاعات لازم را کسب کنید. مراقب کودکان باشید تا دست به آثار این محوطه تاریخی که میراث جهانی هست، نزنند. از فروشگاه اطراف این محوطه، میتوانید مصنوعاتی را به عنوان سوغات ایران از محوطه تخت جمشید خریداری کرده و به دیار خود ببرید.

هشتگ: instagram.com/explore/locations/242888216/takht-e-jamshid-fars-iran

تخت سلیمان در تکاب آذربایجان غربی

یکی دیگر از آثار  معروف و جهانی ایران، تخت سلیمان یا آتشکده آذر گشسپ است که در سال ۲۰۰۳ در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار گرفت. تخت سلیمان نیز مانند تخت جمشید که گفتیم، محوطه ای تاریخی و مملو از سنگ و گل است و یادگار هزاران سال پیش است.

جایی در  نزدیکی تکاب و روستای تخت سلیمان که در استان آذربایجان غربی و در ۴۰ کیلومتری شمال شرقی این شهر قرار دارد. این بنا که تا سال ۶۲۴ میلادی، بزرگ ترین مرکز آموزشی و مذهبی و عبادتگاهی ساسانیان به شمار می رفت، با حمله هراکلیوس، امپراطور رومیان تخریب شد. تخت سلیمان چهارمین اثر تاریخی ایران است که ثبت جهانی شد.

تکاب به معنای آب باریک و زمینی است که آب کم و محدودی از آن عبور می‌کند. باور مردم این ناحیه بر آن است که از آنجایی که تنها رود جاری در این منطقه “ساروق” است این شهر را به همین نام می‌خوانند. تکاب دارای دو بخش مرکزی به نام‌های تکاب و تخت سلیمان است و ۶ دهستان هم در این منطقه وجود دارد.

بیشتر درآمد مردم این ناحیه از کشاورزی و دامپروری است و از صنایع دستی معروف این ناحیه می‌توان به فرش افشار اشاره کرد که به فرش آهنین هم مشهور بوده و دارای شهرت جهانی است. در تکاب خیلی خانواده‌ها از راه فرش‌بافی امرار معاش می‌کنند. فرش دستباف افشار به نوعی سوغات این شهر هم محسوب می‌شود. مجموعه آثار باستانی تخت سلیمان با ۱۲ هکتار مساحت، یکی از محوطه‌های تاریخی مهم کشور ایران محسوب می‌شود. در این منطقه نشانه‌ها و بقایای استقرار از هزاره اول قبل از میلاد تا قرن ۱۱ هجری قمری ملاحظه می‌شود. اوج شکوه و آبادانی تخت‌سلیمان مربوط به دوره ساسانی است.

• چگونه برویم؟ برای دیدار از این منطقه گردشگری جهانی ایران، ار هر جای ایران که هستید، خود را با اتوبوس یا هوایپما به آذربایجان برسانید. تخت سلیمان یا شهر گنجک (شیز) در ۴۵ کیلومتری شمال شرقی شهرستان تکاب در یک دره‌ی سرسبز در بلندی ۳۰۰۰ متری در استان آذربایجان غربی قرار دارد.تخت سلیمان در ۱۵۰ کیلومتری شهر زنجان واقع شده است. راه منتهی به تخت سلیمان آسفالته است اما گردنه‌های مارپیچ آن را نباید از نظر دور داشت.
• توصیه ها: در دیدار تخت سلیمان، از ایوان شمالی، آتشکده ها، محل نگهداری آتش مقدس، حیاط شمالی اتشکده، معبد آناهیتا، ایوان غربی خسرو، تالار ستون دار، هشت ضلعی ایوان شمالی بازدید کنید و اگر فرصت کردید، در طبیعت اطراف نیز گردش کنید و خوراکی های محلی استان آذربایجان را خرید کنید.
• هشتگ: .instagram.com/explore/tags/takhtesoleiman/

 بم و چشم‌انداز تاریخی آن در کرمان

یکی دیگر از مقصدهای گردشگری تاریخی و جهانی ایران، شهم بم در استان کرمان است که به خاطر ارگ بم، شهرت جهانی دارد. استان کرمان، یکی از جذاب ترین مقصدهای گردشگری  در خاورمیانه و ایران به شمار می رود. شهر جیرفت کرمان را کالیفرنیای ایران می دانند. چرا که امکان کشت بسیاری از محصولات کشاورزی در طول سال در این منطقه فراهم است. شهر بم را دنیا به خاطر زلزله مرگبار آن در سال ۲۰۰۳  به یاد دارد که باعث کشته شدن  ۲۶ هزار نفر شد.

بم یکی از شهرهای مهم در استان کرمان در جنوب شرقی ایران است. بم دومین شهر بزرگ استان کرمان بعد از کلانشهر کرمان بود ه و تنهاشهر ثبت شده ایران در میراث جهانی یونسکو است و ارگ تاریخی بم این روزها در صدر مراکز گردشگری استان کرمان قرار گرفته است. محصولاتی همچون خرما، مرکبات، حنا، کماچ سهن، کلمپه و قاووت از جمله سوغات معروف و مهم بم به حساب می‌آیند. بم حدود ۱۰۰ هزار نفر جمعیت دارد و مردمانی خونگرم و مهمان نواز هستند.

آب و هوای بم گرم و خشک است اما به علت مجاورت با کویر آب و هوای متغیری دارد، به طوری‌که گاهی اوقات در تابستان‌ها گرم‌ترین و در زمستان‌ها سردترین نقطه کشور گزارش شده‌است. یکی از جاذبه‌های بی نظیر بم بخش خوش آب و هوا و توریستی گردشگری دهبکری است. دهبکری زیباترین منطقهٔ سرسبز و چشم نواز است که در شهرستان کویری بم خود نمایی می‌کند و به همین دلیل نزد مردم بم بسیار محبوبیت دارد.

دهبکری دارای ارتفاعات بکر و دست نخوردهٔ بسیاری است به طوری که همه ساله گروه‌های کوه نوردی و گردشگری بسیاری در استان کرمان به ارتفاعات دهبکری قدم می‌گذارند. از جمله این ارتفاعات می‌توان به کوه شیر و منطقهٔ زیبای مرغک اشاره کرد. یکی دیگر از جاذبه‌های زیبا و دست نخوردهٔ بم منطقهٔ مرغک از توابع دهبکری است که همهٔ این مناطق دارای جنگل‌های پسته وحشی-بادام وحشی و سرسبزی بسیاری است.

• چگونه برویم: فاصه مرکز شهر کرمان تا بم، حدود ۱۸۰ کیلومتر است که اتوبوس و خودرو اجاره ای برای عزیمت شما به این منطقه گردشگری وجود دارد.
• توصیه ها: ارگ بم بزرگترین بنای خشتی جهان است که از لحاظ عظمت و زیبایی با دیوار چین مقایسه می‌شود اما متأسفانه در زلزله دی ماه ۲۰۰۳ این بنای بی نظیر آسیب جدی دید. اماکن گردشگری بم شامل مجموعه قلعه شادی، دشت بهشت، رودخانه آدوری، منطقه ییلاقی دهبکری، پیست آفرود کپوت، پارک ۲۲ بهمن، ارگ جدید و باغ رستوران البرز است.
• هشتگ: com/explore/tags/argebam

 پاسارگاد در فارس

استان فارس، یکی از مقصدهای دیدنی و پر مخاطب گردشگری ایران است. مجموعه میراث جهانی پاسارگاد، مجموعه ای از آثار باستانی به جای مانده از امپراطوری باشکوه هخامنشیان است که در شهرستان پاسارگاد در استان فارس قرار دارد. این مجموعه در برگیرنده سازه هایی چون آرماگاه کوروش بزرگ، باغ سلطنتی پاسارگاد، کاخ دروازه، پل، کاخ بار عام، کاخ اختصاصی ، دو کوشک، آب نماهای باغ شاهی، آرمگاه کمبوجیه، استحکامات دفاعی تل تخت، کاروانسری مظفری و مجموعه مقدس و تنگه بلاغی است.

این مجموعه به عنوان ششمین اثر جهانی ایران در سال ۲۰۰۴ در یونسکو به ثبت رسید.

چگونه برویم؟ برای دیدن این مجموعه گرانقدر گردشگری تاریخی در استان فارس، می توانید از شیراز یا شهرهای اطراف، با اتوبوس یا اجاره خودرو به این مقصدها سفر کنید.

توصیه ها: توجه کنید که آرامگاه کوروش کبیر، در وسط بیابان است و امکانات رفاهی در اطراف آن وجود ندارد. استفاده از تورهای گردشگری یک روزه شیراز، برای بازدید از این مناطق گردشگری باستانی استان فارس  توصیه می شود.

هشتگ: کلمه Pasargad، در ایران به عنوان کلمه ای معروف، در اسامی بانک ها و شرکت های دولتی و خصوصی دیده می شود. برای همین، پیدا کردن تصاویر مربوط به منطقه پاسارگاد در اینستاگرام بر اساس هشتگ pasargad ساده نیست. اما می توانید از این آدرس هم استفاده کنید: instagram.com/explore/tags/pasargad

 

گنبد سلطانیه در استان زنجان

استان زنجان، گر چه در قیاس با استان اصفهان، استان شیراز و استان تهران و البته استان خراسان رضوی (برای علاقمندان به گردشگری مذهبی)، گردشگر داخلی و جهانی ندارد، اما ظرفیت های بسیار گردشگری طبیعتی و تاریخی دارد که میتواند مورد توجه گردشگران بین المللی قرار بگیرد. معروف ترین مقصد گردشگری این استان، گنبد سلطانیه است که بلند ترین نمای آجری جهان به شمار می رود. درباره این گنبد دیدنی در کتابهای تاریخ ایران و تاریخ هنر و معماری بسیار می خوانیم.

این گنبد در سال ۲۰۰۵ به فهرست میراث جهانی یونسکو اضافه شد. گنبد سلطانیه که یکی از معروف ترین سازه های آجری جهان و همچون  سانتا ماریا در فلورانس ایتالیا، نامی شناخته شده برای علاقمندان به دنیای هنر و معماری است، مقبره محمد خدابنده الجایتو است که در قرن سیزدهم میلادی در شهر سلطانیه که روزگاری، پایتخت ایلخانیان بوده است بنا شد.

گنبد سلطانیه، از آثار مهم معماری ایرانی و اسلامی بوده و از حیث معماری و تزیینات بزرگ و شگرفی که بر روی آن نقش بسته است، یکی از آثار معماری باستانی معروف خاورمیانه به شمار می رود. رنگ گنبد آبی است. بزرگ ترین گنبد خشتی جهان، درس های بسیاری برای علاقمندان به تاریخ هنر و معماری و ایران شناسی دارد. گنبد دارای ارتفاع ۴۹ متر و قطر دهانه ۲۵ متر است.

چگونه برویم؟ از هر نقطه ای از استان زنجان برای بازدید از این گنبد آجری معروف ایران، ابزار حمل و نقل برای شما در دسترس خواهد بود. برای سفر به استان زنجان نیز علاوه بر اتوبوس و هواپیما، با خودرو های اجاره ای نیز از سراسر ایان امکان پذیر است. فاصله تهران تا گنبد سلطانیه، ۳۰۴ کیلومتر و از مرکز زنجان تا این مرکز گردشگری تاریخی، ۴۳ کیلومتر است.

توصیه ها: برای بازدید از گنبد سلطانیه، حتما از تور لیدر استفاده کنید تا شما را با بخش های مختلف و ریزه کاری های طراحی و معماری و مهندسی سازه آشنا کند. فراموش نکنید که شما در حال بازدید از یکی از سه گنبد معروف دنیا هستید. فاصله گنبد سلطانیه تا موزه معروف رختشوخانه (موزه مردم شناسی زنجان)، حدود ۴۴ کیلومتر است که ارزش بازدید دارد.

هشتگ: instagram.com/explore/tags/gonbadsoltanieh

 بیستون در کرمانشاه

سنگ نوشته بیستون که بزرگ ترین سنگ نوشته جهان به شمار می رود، نخستین متن شناخته شده ایرانی بوده که یادگار دوران هخامنشیان است. قدمت این سنگ نوشته به ۵۰۰ سال قبل از میلاد مسیح باز می گردد. این سنگه نوشته، یکی از معروف ترین مقصدهای گردشگری ایران در استان دیدنی و جذاب کرمانشاه است که در غرب کشور قرار دارد.

سنگ نوشته بیستون، در شهرستان هرسین و در سی کیلومتری مرکز کرمانشاه و بر دامنه کوه بیستون واقع شده است. از این سنگ نوشته به عنوان یکی از مهم ترین و معروف ترین سندهای تاریخ جهان یاد می شود که البته از متون تاریخی معروف زمان هخامنیشان نیز به شمار می رود.

این سنگ نوشته، شرح پیروزی داریوش کبیر را بر گوماته مغ و به بند کشیدن یاغیان بازگو می کند. در سال ۲۰۰۶، بیستون ایران، ثبت جهانی شد. کتیبه بیستون دارای سه نوع خط فارسی باستان، ایلامی نو، بابلی نو یا اکدی است و پس از رمزگشایی فارسی باستان فهمیده شد که تصاویر به داریوش و دو سردارش و ده شورش گر که در اوایل سلطنت او قیام کرده بودند، تعلق دارد و شرح سرکوب این یاغیان را نمایش می‌دهد.

چگونه برویم؟ فاصله تهران تا بیستون، حدود ۴۷۰ کیلومتر است که هم میتوان با هواپیما رفت و هم با اتوبوس و خودروهای اجاره ای. اما توصیه می شود که از هوایپما استفاده کنید تا در وقت صرفه جویی کنید. استان کرمانشاه، دیدنی های طبیعی و تاریخی و به خصوص سوغات خوشمزه ای دارد که در فصول بعدی کتاب به آن اشاره شده است. اگر خواستید از استان تاریخی همدان به سمت بیستون بروید، تنها ۱۴۸ کیلومتر فاصله دارید. از مرکز کرمانشاه تا بیستون نیز حدود ۳۶ کیلومتر راه پیش روی شما خواهد بود که کم تر از نیم ساعت با تاکسی به طول می انجامد.

توصیه ها: در بالای نقش برجسته مورد نظر پیش از همه نماد فروهر دیده می شود که درون حلقه ای تابان و با صورتی انسانی تصویر شده است. بر سر او تاجی تابناک قرار دارد که نشانه معنوی اوست. کمی که در تصاویر و یا نقوش برجسته دقت کنید، دست چپ فروهر را می بینید که با حلقه ای به سوی داریوش دراز شده است و به معنای اهدای قدرت و پادشاهی به داریوش اول می باشد.

دست راست فروهر نیز به سوی بالا بلند شده که به معنای خیرخواهی برای داریوش بزرگ است. در کرمانشاه یا نقاط دیگر ایران، می توانید accessories هایی با نماد فروهر به صورت گردن بند خریداری کنید و به عنوان سوغات به کشور خود ببرید. بیستون در ادبیات ایران، بسیار توسط شاعران نامدار ادبیات ایران، به کار گرفته شده است. مثل:

بیستون رو عشق کند و شهرتش فرهاد برد

سحر برخیز و کوه بیستون رو آب و جارو کن

که شیرین بر سر جان کندن فرهاد می آید

هشتگ: instagram.com/explore/tags/bisotun

مجموعه کلیساهای ارامنه در استان های آذربایجان شرقی و غربی

ایران، کلیساهای تاریخی بسیاری دارد که نشان دهنده اهمیت و جایگاه جامعه مسیحیان در طول تاریخ در این سرزمین دارد. گر چه مسیحیت دین رسمی کشور نیست، اما مسیحیان در نقاط مختلف کشور، عبادتگاه های خاص خود را داشته و یک نماینده در پارلمان ایران دارند. کلیساهای ارامنه در استان های آذربایجان غربی و آذربایجان شرقی، یکی از مقصدهای گردشگری تاریخی ایران است که ثبت جهانی شده است.

اگر چه ایران به اندازه ارمنستان و ایتالیا و دیگر مقصدهای مذهبی گردی دنیا، کلیسای باشکوه تاریخی ندارد، اما برای علاقمندان به گردشگری مذهبی غیر اسلامی، کلیساهای ارامنه در این دو استان خوش آب و هوا و دیدنی کشور، انتخاب خوبی خواهد بود.

کلیساهای آذربایجان در سال ۲۰۰۸ به فهرست میراث جهانی یونسکو اضافه شد. ۹ مجموعه کلیسا شامل: قره کلیسا (قدیمی ترین کلیسای جهان و نماد همزیستی انسان ها)، کلیسای استفانوس مقدس، کلیسای مریم مقدس دره شام، کلیسای چوپان و کلیسا زور زور در این فهرست قرار دارد.

قره کلیسا، از جمله معروف ترین کلیساها در خاورمیانه است. در ۲۰ کیلومتری شمال شرقی سیه چشم واقع شده است. اگر خواستید در ایران فقط یک کلیسا تاریخی را بازدید کنید، قره کلیسا را به شما پیشنهاد میکنیم.

چگونه برویم؟ رای رسیدن به قره کلیسا ۲ راه وجود دارد: ۱- راه اول از طریق تبریز است. فاصله تبریز تا قره کلیسا حدود ۲۷۰ کیلومتر است و باید از شهرهای مرند، قره ضیاءالدین و شوط بگذرید. از شوط تا قره کلیسا حدود ۳۵ کیلومتر است. قره کلیسا تقریباً در میانه راه شوط به چالدران قرار گرفته است. وقتی از شوط به سمت چالدران حرکت می کنید، سه راهی قره کلیسا در سمت راست شما قرار گرفته است.

لازم به توضیح است که بخش عمده این مسیر، یعنی از تبریز تا سه راهی شوء، جاده ترانزیت بین‌المللی است و از کیفیت بهتری نسبت به مسیر دوم برخوردار است. ۲- مسیر دوم از ارومیه شروع می‌شود. فاصله ارومیه تا قره کلیسا حدود ۲۷۵ کیلومتر است و لازم است شهرهای سلماس، خوی و چالدران را پشت سر بگذارید. جاده خوی به چالدران با مسافت حدود ۱۰۰ کیلومتر، کوهستانی و نسبتاً فرعی است.

توصیه ها: در مجموعه قره کلیسا هیچ گونه امکانات رفاهی وجود ندارد. با نزدیکترین پمپ بنزین ۳۵ کیلومتر فاصله دارید. برای آب آشامیدنی بهداشتی بهتر است از آب معدنی استفاده کنید و غذای سبکی همراه خود داشته باشید چون احتمالا به رستوران بهداشتی و مطمئن دسترسی نخواهید داشت. وضعیت سرویس‌های بهداشتی هم در حد معمول است و مشکل خاصی وجود ندارد.

هشتگ: .instagram.com/explore/locations/482637099/st-thaddeus-monastery

 سازه‌های تاریخی و آبی شوشتر در خوزستان

یکی از استان های ایران که در فصل پاییز و زمستان، آب و هوای خنکی دارد، استان خوزستان است که در جنوب کشور واقع شده است. این استان در دوران جنگ ایران و عراق، اماج حملات رژیم صدام حسین بود و بخش هایی از آن مانند خرمشهر و آبادان، ماه ها در اشغال نظامیان عراقی بود که با رشادت سربازان ایرانی هم راه شد و با حماسه آزاد سازی خرمشهر، روند نبرد ایران و عراق تغییر کرد. اگر شما امروزه به شهر مرزی خرمشهر در استان خوزستان بروید، آثاری از سهمگین ترین نبرد قرن بیستم را شاهد خواهید بود که بر دیوارهای شهر قابل مشاهده است.

خرمشهر و خوزستان، بخشی از تاریخ معاصر ایران هستند که ایرانیان به آن افتخار می کنند. درباره حماسه آزاد سازی خرمشهر در اینترنت جستجو کنید و مستندهای ارائه شده را تماشا کنید که مطالب خواندنی بسیاری دارد. خوزستان از جمله مناطق نفتی ایران است که نقش زیادی در اقتصاد کشور دارد.

اگر کنار رودخانه کارون بایستید، مرز عراق قابل مشاهده است. البته تصوراتی که بعضی از گردشگران مبنی بر وجود مناطقی مین گذاری شده در خرمشهر منتشر شده است، کاملا غلط است و شما می توانید به راحتی در نقاط مختلف شهر، به گردش بپردازید. از تهران، با هواپیما و حتی قطار تهران-اهواز، می توانید به خرمشهر بروید که حدود ۲۰ ساعت به طول می انجامد.

فاصله بین خرمشهر تا آبادان، کمتر از ۱۵ دقیقه است که با تاکسی می توان آن را طی کرد و از این شهر نفت خیز دیدن کرد. به هر حال، خوزستان یکی از مقصدهای گردشگری جنوبی جذاب کشور است که نخلستان های بسیار و ظرفیت های گردشگری و حتی سرمایه گذاری بسیاری دارد.

(تصویر هوایی از سازه های أبی شوشتر که شکوه معماری ایران باستان است)

در استان خوزستان، تنها یک اثر ثبت جهانی شده است و آن، سازه های تاریخی و آبی در شهرستان شوشتر است. سازه های آبی شوشتر، در دوران ساسانیان، جهت بهره مندی از نیروی آب به عنوان محرک آسیاب های صنعتی ساخته شده است. در این مجموعه بزرگ، ساختمان آسیاب ها، آبشارها، کانال ها و تونل های عظیم هدایت آب و سیکا که محلی جهت استراحت و تفریح است، با استقبال گردشگران همراه شده است.

در سفرنامه مادام ژان  دیولافآ، باستان شناس نامدار فرانسوی از این محوطه، به عنوان بزرگ ترین مجموعه صنعتی پیش از انقلاب صنعتی یاد شده است که دیدن آن را به گردشگران توصیه می کنیم. در سال ۲۰۰۹، این مجموعه به فهرست میراث یونسکو اضافه شد.

سازه های ۴ هزار ساله آبی شوشتر را همچون پاسارگاد استان فارس و گنبد سلطانیه زنجان، شکوه معماری ایرانیان و نماد مهندسی سرزمین پارس می نامند. مجموعه ای به هم پیوسته از پل ها،‌بندها، آسیاب ها، کانال ها و تونل های عظیم هدایت آب که در ارتباط با یکدیگر بوده و تلاش بشر هزاران سال پیش برای حفظ منابع آبی و مدیریت بهینه مصرف را نشان می دهد.

چگونه برویم؟ برای دیدار از یکی از آثار باستانی و جذاب ایران در جنوب کشور، می بایست رهسپار جنوب غرب ایران شد. شهری در دامنه های کوه های زاگرس، در شمال خوزستان قرار دارد. پس از شهرهای: اهواز، دزفول و آبادان، بزرگ ترین شهر استان خوزستان است. فاصله اهواز تا شوشتر، کمتر از ۹۰ کیومتر است و شما میتوانید از ترمینال مرکزی اهواز با اتوبوس یا تاکسی به شوشتر بروید. امکانات اقامتی هم در شوشتر وجود دارد.

فاصله تهران تا شوشتر، حدود ۸۴۰ کیلومتر است که اگر قصد سفر با هواپیما دارید، می بایست از فرودگاه مهر آباد تهران به فرودگاه آبادان یا فرودگاه بین المللی اهواز رفته و از آنجا طی مسیر کنید.

توصیه ها: شوشتر و استان خوزستان، یکی از باستانی ترین مناطق ایران و جهان است. اگر قصد گشت و گذار در این استان جنوبی را دارید، باید چند روزی وقت بگذارید تا با دیدنی ها و جذابیت های طبیعی و باستانی و تاریخی آن آنشا شوید. استان خوزستان از جمله استان های کشور است که زبان فارسی در کنار زبان عربی صحبت می شود. بنابراین مشاهده شهروندان ایرانی که به سختی به زبان فارسی صحیت می کنند، جای تعجب ندارد. توجه داشته باشید که مردم خوزستان، به خونگرمی و مهمان نوازی معروف هستند و در طول سال، پذیرای شمار زیادی از گردشگران داخلی و بین المللی می شوند.

هشتگ: instagram.com/explore/locations/241818680/shushtar

 

بازار تبریز

بازار تبریز، یکی دیگر از آثار جهانی ثبت شده ایران در میراث یونسکو است. ایران، کشور بازارهای بزرگ و تاریخی است که شهرت جهانی دارد. هم از نظر زیبایی شناختی و هم از نظر معماری و شکوه طراحی و جلوه های مهندسی در ساخت و ساز، هم از نقطه نظر فرهنگی و اجتماعی، بازارهای سنتی ایران، در نقاط مختلف این سرزمین، بخش جدایی ناپذیر از تاریخ این کشور هستند. اگر قصد بوم گردی در نقاط خوش آب و هوای ایران دارید، تبریز یکی از ان نقاط است که فرصت های تاریخ گردی بسیاری را نیز در اختیار گردشگران قرار می دهد.

واژه بازار از کلمه پارسی میانه وازار و از پارسی باستانی واچار سرچشمه می گیرد. بازارها در ایران، یکی از باشکوه ترین سازه های تاریخی است که بیانگر سبک زندگی، نگرش و روش داد و ستد مردمان در روزگار مختلف بوده است. بازار تاریخی تبریز، نخستین بازار جهانی ایران به شمار می رود که بزرگ ترین بازار مسقف جهان با بیش از ۱ هزار سال قدمت است. همانطور که در تصویر مشاهده می کنید، طاق ها و گنبدهایی با کاربندی های زیبا و ارتفاع بلند، سازه های آجری به هم پیوسته، آرایش مغازه ها، کثرت تیمچه ها و وود تعداد زیادی مدرسه و مسجد که در کنار سراهای بازرگانی جای گرفته اند، مکان جذاب چند منظوره تجاری تاریخی را در معرض دید بیننده قرار می دهد.

همان طور که بازار در بسیاری ازشهرهای ایران در بخشی از بافت مسکونی شهر قرارداشته و مکانی است که می‌تواند گسترش شهر را نیز به همراه داشته باشد، مرکزیت شهر را نیز می‌توان به این مکان اتلاق کرد. در تبریز نیز این امر مستثنی نبوده و بافت اصلی بازار تبریز از دو راسته سرپوشیده شمالی-جنوبی و شرقی- غربی تشکیل‌ شده است. مهم‌ترین ورودی بازار تبریز در حال حاضر در انتهای شمالی خیابان فردوسی است.

شبکه بازار تبریز به‌ مثابه قلب شهر است و نقش عمده‌ای در بافت شهر دارد.این بازار از سمت شرق به عالی‌قاپو (مجموعهٔ کاخ‌های ولیعهدنشین)، از سمت غرب به مسجد جامع محدودشده و از شمال، بخش‌هایی از شمال رودخانهٔ مهران‌رود را شامل می‌شود و این دو بخش به‌وسیلهٔ پل‌های چوبی که در امتداد راسته‌ بازار قرار دارند، به هم متصل می‌شوند.

چگونه برویم؟ کافی است از تهران یا هر کجای ایران هستید، خود را با اتوبوس یا هواپیما به شهر تبریز برسانید. در هر نقطه از این شهر زیبا که به استان اولین های معروف است، نشانی بازار تبریز را بگیرید، راهنمایی می شوید.

توصیه ها: تبریز، خانه های تاریخی بسیار دارد که بخشی از سبک زندگی و تاریخ ایران را نشان می دهد. علاقمندان به جامعه شناسی و معماری، بازدید از خانه های تاریخی تبریز را فراموش نکنند که در فصل تبریز شناسی به آن اشاره کرده ایم. در تبریز، زبان ترکی، کاربرد بسیار دارد. بنابراین تعجب نکنید که شهروندان ایرانی را مشاهده کنید که اصلا قادر به صحبت به زبان فارسی نباشند. در گردش در بازار تبریز، از سوغات خوشمزه و منسوجات و صنایع دستی جذاب و رنگارنگ این منطقه خرید کنید که بهترین سوغات از دیار اولین های ایران است.

هشتگ: برای تبریز گردی در اینستاگرام از هشتگ Tabriz استفاده کنید که شما را به تماشای بخش های مختلف این شهر تاریخی ایران می برد: instagram.com/explore/tags/tabriz

بقعه شیخ صفی‌الدین اردبیلی در اردبیل

اردبیل، یکی از سردترین استان های ایران است. حتی اگر در فصل تابستان به اردبیل بروید، شب ها نیازی به استفاده از کولر  ندارید. طبیعت زیبا و جذاب اردبیل باعث شده تا این نقطه از شمال غربی کشور، یکی از مقصدهای جذاب گردشگری طبیعی باشد. بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی، یکی از آثار جهانی ایران در میراث یونسکو است.

در سال ۲۰۱۰، بقعه شیخ صفی الدین به میراث جهانی یونسکو اضافه شد و از جنبه زیبایی شناسی و معماری، یکی از دیدنی ترین سازه های تاریخی کشور است. این مجموعه نفیس، به نام عارف نامدار که جد پادشاهان صفویه بوده است، بنا شد و کار ساخت آن را صدر الدین موسی انجام داد. در عصر صفویه، بقعه شیخ با حضور استادان بزرگی تزیین و آراسته شده و امروزه، یکی از شاهکارهای هنری عصر شاه عباس صفوی به شمار می رود.

در این مکان، علاوه بر آرامگاه شیخ صفی الدین اردبیلی، مقبره های شاه اسماعیل اول (نخستین پادشاه صوفی)، همسر شاه اسماعیل (مادر شاه طهماسب) و نیز برخی از صاحب منصبان عصر صفوی و شهیدان جنگ چالدران قرار دارد. مسجد، چینی خانه، جنت سرا و خانقاه، از جمله بخش های دیدنی این بقعه است.

(شکوه معماری ایران را در فضای داخلی بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی شاهد باشید)

این آرامگاه از لحاظ شاهکارهای هنری و معماری و نمایش اصول اساسی عرفانی در سطح جهان نیز ارزش والایی دارد. معماری ایلخانی و تیموری با الهام از فلسفه صوفیانه، انواع جدید از فضاها و الگوهای تزیینی را خلق کرده است.

چگونه برویم؟ بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی در محله عالی قاپو اردبیل قرار دارد. از هز نقطه ای از ایران می توانید خود را با اتوبوس یا هوایپما، به شهر اردبیل رسانده و از مرکز این شهر، به سمت محله عالی قاپو بروید. فاصله بین بقعه شیخ حیدر تا مجموعه شیخ صفی الدین اردبیلی حدود ۹۵ کیلومتر است.

توصیه ها: اگر به عنوان دانشجوی هنر و معماری و تاریخ، قصد دیدار این مقصد گردشگری تاریخی استان اردبیل را دارید توجه کنید که ویژگی منحصر به فرد بقعه شیخ صفی‌الدین، کنار هم قرار گرفتن آثار بسیار زیبای هنری در رشته‌های مختلف است. این مجموعه شامل عالی‌ترین نوع کاشی کاری معرق و مقرنس و گچ ‌بری کتیبه‌ های زیبا و نفیس و خط خطاطان بزرگ دوره‌ی صفوی (میر عماد، میر قوام الدین، محمد اسماعیل و دیگر اساتید) منبت‌های ارزنده، نقره کاری، تذهیب و طلاکاری، نقاشی و تنگ بری می‌شود که همگی آن‌ها در یک ساختار معماری فخیم و بی نظیر جای گرفته‌اند. مجموعه‌ی این آثار شکوهی حیرت‌انگیز به این مجموعه بخشیده است.

هشتگ: برای مشاهده اردبیل و آثار تاریخی و طبیعی و گردشگری آن، از هشتگ Ardebil استفاده کنید: http://instagram.com/explore/tags/ardebil

باغ های ایرانی

باغ ایرانی نیز همچون بازار ایرانی، روایت گر شکوه معماری،‌ هنر و سبک زندگی الهام بخش ایرانیان در طول تاریخ بوده است. برای علاقمندان به تاریخ و فرهنگ ایران، مطالعه بر روی کلید واژه: Persian Graden  می تواند حاوی اطلاعات بسیار جذاب و خواندنی درباره شکوه معماری و طراحی و زکاوت ایرانیان در حفظ منابع و بهره وری انرژی باشد.

(باغ عفیف آباد شیراز)

باغ های ایرانی از جمله آثار طبیعی کشور هستند که در فهرست میراث جهانی قرار گرفته است. به هر نقطه ای از ایران پهناور که سفر کنید، نمونه ای از باغ های ایرانی را مشاهده خواهید کرد. باغ ایرانی یا پرشن گاردن فقط در داخل مرزهای جغرافیایی ایران محدود نمانده و به حوزه تمدن ایرانی و فارسی وارد شده است. یکی از بهترین نمونه‌های باغ ایرانی در خارج از ایران، آرامگاه همایون در دهلی و نسخه کپی شده از آن در تاج محل، مظهر عشق شاه جهانی به ارجمند بانو بیگم (بانوی ایرانی پادشاه هندوستان) در اگرای هندوستان است.

باغ ایرانی به باغ‌هایی گفته می‌شود که بر پایه معماری و عناصر تشکیل دهنده آن از جمله ساختار هندسی، آب و درختان و کوشک میانی و غیره عمدتاً در فلات ایران و مناطق پیرامونی متأثر از فرهنگ آن رواج داشته است.

(باغ ایرانی در خیابان ونک تهران)

به دلیل اهمیت معماری و هنر باغ ایرانی و اهمیت الهام بخش آن در طول تاریخ، شماری از باغ های ایرانی به عنوان جلوه ای زیبا از معماری باستانی ایرانیان، در فهرست یونسکو ثبت شد که شامل: اکبریه در بیرجند، فین در کاشان، شازده در ماهان، ارم در شیراز، عباس‌آباد در بهشهر، چهلستون در اصفهان، دولت‌آباد در یزد، پاسارگاد در استان فراس، پهلوان‌پور در شهر مهریز از استان یزد است.

در ادبیات ایران به باغ ایرانی «باغ سرا»، پردیس یا فردوس، بوستان یا بستان گفته می‌شده است. واژه باغ ایرانی جدید و ترجمه پرشن گاردن است. باغ ایرانی سه ساختار و طراحی منحصر به فرد دارد: اول در مسیر عبور جوی آب قرار دارد. دوم: محصور است با دیوارهای بلند سوم در داخل باغ عمارت تابستانی و استخر آب قرار دارد.

(باغ ارم شیراز)

این سه مشخصه باغ‌های ایرانی را متمایز می‌کند. در واقع این باغ سراهای ایرانی را جهانگردان اروپائی که مشاهده کردند آنرا با مشخصه و نام «پرشن گاردن» وصف کردند. باغ ایرانی یا «باغ سرای» به ساختار و طراحی منحصر به فرد آن اشاره دارد. باغ ایرانی با تاریخ پیدایش قنات پیوند دارد اولین باغ‌های ایرانی در مسیر خروجی قنات‌ها شکل گرفته است.

(باغ فین کاشان)

نمونه اینگونه باغ‌ها را می‌توان در طبس، یزد، گناباد، و بیرجند و اکثر مناطق کویری دید. یکی از مشخصه‌های باغ ایرانی عبور جوی آب در داخل باغ هست که معمولاً در این باغ سراها در وسط باغ استخر و یک عمارت و یا ساختمان تابستانی وجود داشته است.

بعضی باغ‌ها بصورت چهار باغ بوده و آب را در ۴ مسیر عبور می‌داده‌اند. باغ ایرانی پاسارگاد را ریشهٔ معماری این باغ‌ها دانسته‌اند. کوروش کبیر شخصاً دستور داده بود که باغ پاسارگاد چگونه ایجاد شود و درخت‌ها نیز به چه شکل کاشته شوند و در واقع هندسی‌سازی باغ و شکل و شمایل آن از دیدگاه کوروش به باغ ایرانی گرفته شده‌است. در دورهٔ ساسانیان نیز باغ‌ها در جلوی کاخ‌ها و معابد شکل گرفتند و این موضوع در دورهٔ اسلامی نیز ادامه یافت.

حتما در یوتیوب درباره باغ های ایرانی، مستندهای جالبی را تماشا کنید تا با انواع باغ های ایرانی در شهرهای مختلف ایران آشنا شوید.

توصیه ها: باغ ایرانی در دیگر هنرهای ایرانیان مانند فرش بافی و صنایع دستی نیز مشاهده می شود. فرش های بسیاری در استان های مختلف ایران با الهام از مفهوم و نقش و طرح باغ ایرانی بافته می شود که برای دانشجویان و علاقمندان به فرهنگ و هنر ایرانی، شنیدنی های بسیار دارد.

اگر به استان اصفهان رفتید، چهلستون، هشت بهشت و باغ فین به عنوان نمادهای باغ ایرانی را تماشا کنید. در استان فارس نیز، باغ ایرانی پاسارگاد، باغ ارم، باغ دلشگا و باغ نارنجستان قوام از جمله معروف ترین باغ های ایرانی هستند. یکی از معروف ترین باغ های ایرانی که شهرت جهانی دارد، باغ شاهزاده استان کرمان است. کلات نادری در استان خراسان رضوی و باغ چشمه علی در استان سمنان، یکی از جلوه های شکوه معماری ایرانی در مفهوم باغ ایرانی است که بازدید از آن را توصیه میکنیم.

هشتگ: instagram.com/explore/locations/466890415/persian-gardens

 

گنبد قابوس در استان گلستان

استان سرسبز و زیبا گلستان را نگارستان ایران می نامند. کلکسیونی از فرهنگ ها، پوشش ها، سبک زندگی، خوراکی ها، سوغات، طبیعتی جذاب و دلفریب در کنار مردمانی از اقوام مختلف ایرانی در جایی به نام استان گلستان کنار یکدیگر زندگی می کنند که جلوه ای از شکوه تمدن پارس را در شرق کشور به نمایش می گذارد. یکی از دیدنی ترین استان های ایران از جنبه های طبیعت گردی، تاریخ گردی و جنگل نوردی، استان گلستان است.

استان گلستان از جمله استان های شمالی ایران است که مرکز آن شهر گرگان است. مردم این استان به زبان های ترکمنی، مازندرانی، فارسی و ترکی سخن می گویند. پیشینه تاریخی این سرزمین به ۷ هزار سال پیش و در غار کیارام واقع در روستای (فرنگ) بخش گالیکش به دوران پارینه سنگی بر می‌گردد. پژوهش‌های تازه نشان داده‌است که منطقهٔ گرگان از ۶ هزار سال پیش تمدن پیش از آریایی‌ها را در خود جای داده بوده‌است؛ کهن‌ترین آثار دورهٔ نوسنگی ایران از غار کمربند و غار هیتو در نزدیکی بهشهر پیدا شده‌است.

یکی از آثار دیدنی این استان که ثبت جهانی شده است، گنبد قابوس است. این برج، بنایی ۷۲ متری متعلق به حدود یک هزار سال پیش است که در شهر گنبد کاوس در استان گلستان قرار دارد. در سال ۲۰۱۲ به فهرست میراث جهانی یونسکو اضافه شد و امروزه یکی از مقصدهای جذاب تاریخ گردی در استان گلستان به شمار می رود.

این گنبد، با آجرهای ویژه دنباله‌دار کفشکی ساخته شده‌است، دو پوسته‌است. گنبد درونی مانند گنبدهای خاکی به شکل نیم تخم‌مرغی و از آجر معمولی است و پوسته بیرونی با آجر دنباله‌دار. بلندای این گنبد مخروطی ۱۸ متر است و در بدنه شرقی روزنه‌ای جای داده شده که بلندای آن یک متر و نود سانتیمتر است.

چگونه برویم؟ برای دیدار از این اثر تاریخی ایران، به شهر گرگان، مرکز استان گلستان رفته و از آنجا، با اتوبوس یا تاکسی به شهر گنبد کاووس عزیمت کنید. از هر نقطه ایران به شهر گرگان، اتوبوس و هواپیما در اختیار شما قرار دارد. فاصله گنبد کاووس تا تهران، ۵۰۴ کیلومتر است. اگر در شهرهای شمالی ایران مثل: نور و چالوس هستید، باید بدانید که فاصله این دو شهر تا گنبد کاووس، کم تر از ۴۰۰ کیلومتر است. از ترمینال  های شهر تهران، برای سفر به گلستان و بازدید از بنای گنبد کاووس، در طول روز، اتوبوس و ماشین های کرایه ای فراوانی در دسترس است.

توصیه ها: سد گلستان تا تالاب آجی گل، مقصدهای گردشگری جذابی است که در این شهر قرار دارد.

هشتگ: برای تماشای مقصدهای گردشگری و طبیعت گردی استان گلستان، از هشتگ: Golestan Province استفاده کنید: instagram.com/explore/locations/241226525/golestan-province

مسجد جامع اصفهان

استان دیدنی اصفهان ایران را باید کلکسیونی از جذابیت های هنری در عرصه های مختلف دانست. اصفهان را مردم ایران، نصف جهان می دانند. چرا که بر این باور هستند که نیمی از دنیا را میتوان در این استان زیبا مشاهده کرد. صنایع دستی و هنر اصفهان، زبانزد خاص و عام بوده و الهام بخش است. یکی از مقصدهای گردشگری مهم برای گردشگران بین المللی در ایران، استان اصفهان و شهر اصفهان است. مسجد جامع این شهر یکی از مقصدهای گردشگری تاریخی این شهر بود که در سال  ۲۰۱۲   به فهرست میراث جهانی یونسکو اضافه شد. بخشی از شکوه معماری و طراحی و نوع نگاه مهندسان ایرانی به مذهب و سبک زندگی را میتوان در ساخت مسجد جامع اصفهان مشاهده کرد.

قدیمتی ترین مجموعه معماری مذهبی در ایران را میتوان در مسجد جامع اصفهان به تماشا نشست. جایی که هر روز، پذیرای هزاران گردشگر از سراسر ایران و جهان است. این مسجد مجموعه تاریخی وسیعی را به ابعاد ۱۷۰ در ۱۴۰ متر در شمال شرقی اصفهان و کنار میدان کهنه نشان می‌دهد و امروز شامل قسمت‌های مختلفی است از قبیل گنبد نظام‌الملک، گنبد تاج‌الملک، حیاط چهار ایوانی و شبستان‌های گرد آن، مدرسه مظفری، محراب الجایتو که هر یک نمایانگر سیر هنر معماری اسلامی در دوره‌ای خاص هستند.

بنا بر شواهد تاریخی، مسجد جامع اصفهان بر روی ویرانه‌های مسجد قدیمی تری ساخته شده که اعراب ساکن قریه طهران در اصفهان در قرن دوم هجری در یهودیه بنا کرده بودند. مسجد اولی بر خرابه‌های ابنیه‌ای مربوط به اواخر دوره ساسانی برپا شده بود. مهم‌ترین طرحهای توسعه در دوران آل بویه و صفویه صورت پذیرفته‌اند. سبک معماری مسجد شیوه رازی است. مسجد جامع اصفهان منعکس هنر بیزانس و کلاسیک در قالب یک بنای سنتی اسلامی است.

چگونه برویم؟ مسجد جامع اصفهان در مرکز شهر اصفهان واقع شده است و نزدیک میدان قیام در خیابان علامه مجلسی اصفهان قرار دارد.

توصیه ها: در بازدید از مسجد جامع اصفهان به این موضوع توجه کنید که مسجد دارای ورودی‌های متعدد است که هر یک فضای مسجد را به بخش‌هایی از بافت پیرامون آن مربوط می‌کند. گذرها و معابر گرداگرد مسجد بیانگر ارتباط گسترده‌ای است که مسجد با بافت قدیم شهر دارد.

چهار ایوان اطراف میدان، شاخصه شیوه مسجدسازی ایرانیان است که پس از احداث آن در سایر مساجد نیز رواج یافته است. این ایوان‌ها که به نام‌های صفه صاحب در جنوب، صفه درویش در شمال، صفه استاد در مغرب و صفه شاگرد در مشرق نامیده می‌شوند با تزئینات مقرنس‌سازی و کاربندی یکی از فنون بسیار جالب معماری ایران را بیان می‌کند.

نمای داخلی صحن مسجد و کاشیکاری‌های آن مربوط به قرن نهم هجری است که احتمالا مناره‌ها نیز مربوط به همین زمان هستند. عمده‌ترین ارزش معماری مسجد جامع اصفهان آن است که نقش الگوی پیش‌آهنگ را در تاریخ معماری مشرق‌زمین ایفا کرده است. این طرح به‌عنوان طرح مسجد ایرانی خلق منحصر به ‌فردی در میان مساجد جامع جهانی است که بعدا الگوی ایجاد مساجد دیگر در ایران و آسیای میانه می‌شود.

هشتگ: بهترین روش برای مشاهده تصویری و لحظه ای عکس هایی که گردشگران از اصفهان و مناطق توریستی آن مثل مسجد جامع به اشتراک می گذارند، بررسی هشتگ ISFAHAN است: instagram.com/explore/tags/isfahan

کاخ گلستان در استان تهران

کاخ گلستان، نگین کاخ های ایران است که در پایتخت قرار داشته و در سال  ۲۰۰۷   ثبت جهانی شد. یکی از زیبا ترین کاخ های ایران که متعلق به عصر قاجار است. بازدید از کاخ گلستان تهران، کاخ نیاوران و کاخ سعد آباد، معمولا در اولویت گردشگری علاقمندان به تهرانگردی قرار دارد و به همین خاطر، سالانه صدها هزار گردشگر از سراسر ایران و جهان از آن بازدید می کنند.

این مجموعه از نظر معماری، جذب گردشگر و ارزش آثار هنری و تاریخی که در آن قرار دارد، یکی از مهم‌ترین بناهای تاریخی کشور است که در تمام طول سال شاهد حضور گردشگران داخلی و خارجی پرشماری است. کار ساخت این بنا از زمان شاه‌عباس صفوی آغاز گشت و تا زمان قاجار و ناصرالدین‌شاه قاجار که تحت تاثیر سفرهای اروپایی خود تغییرات زیادی در آن ایجاد کرد، در دست تغییر و تکمیل بود.

این بنا از نظر تاریخی شاهد وقایع بسیار مهمی همچون: انقلاب مشروطه و تاج‌گذاری پهلوی اول و دوم بوده است. همچنین آثار هنری زیبایی مثل: تخت مرمر، سنگ قبر ناصرالدین شاه قاجار که از شهر ری به اینجا منتقل شده و آثاری از کمال ‌الملک و سایر هنرمندان ایرانی و خارجی در این کاخ قرار دارند. بناهای زیبایی همچون شمس‌العماره و تالار آینه و عمارت بادگیر هم بسیار مورد توجه گردشگران است.

چگونه برویم؟ به منظور بازدید از کاخ گلستان تهران که در میدان ارگ قرار دارد، از ایستگاه مترو امام خمینی  یا ۱۵ خرداد تهران استفاده کنید. فاصله بین این ایستگاه تا کاخ گلستان در حد چند دقیقه است که پیاده می توانید طی کنید. البته از طریق اپلیکیشن سفارش تاکسی SNAPP نیز میتوانید با بهای کمی از هر نقطه شهر، به کاخ گلستان بروید. چون منطقه کاخ گلستان در محدوده ترافیک تهران قرار دارد، با خودروهای شخصی که مجوز تردد در محدوده طرح ترافیک مرکز شهر را ندارند، نمی توان به کاخ گلستان رفت.

(تالار سلام در کاخ گلستان)

توصیه ها: اطراف کاخ گلستان، مملو از ظرفیت های گردشگری و تاریخی بسیار است. استریت فوود تهرانی ها در خیابان ۳۰ تیر، یکی از جذابیت های شکم گردی در تهران به شمار می رود. ساختمان قدیمی وزارت خارجه ایران، موزه و کتابخانه ملی ملک، موزه ایران باستان، موزه آبگینه و موزه پست،‌همگی در اطراف کاخ گلستان قرار داشته که پیاده نیز میتوانید برای بازدید آنها، اقدام کنید. از رستوران سنتی کاخ گلستان و مجموعه عکسخانه استفاده کرده و با سلفی گرفتن روبروی شمس العماره و تخت مرمر، حضور خود را در نگین کاخ های ایران، ثبت جهانی کنید.

هشتگ: بیش از ۱۷ هزار تصویر گردشگران ایرانی و خارجی بر روی هشتگ کاخ گلستان منتشر شده است که در این نشانی مشاهده کنید: instagram.com/explore/tags/golestanpalace

شهر سوخته در استان سیستان و بلوچستان

استان سیستان و بلوچستان، استانی محروم و کمتر شناخته شده در ایران، بهشتی ناپیدا و گمنام در ایران است. جایی که شهر سوخته آن، بهشت باستان شناسان جهان بوده و هنوز بسیاری از آثار مدفون شده در زیر این شهر که یادگار هزاران سال پیش است، اکتشاف نشده است. شهر سوخته، باستان شهر شگفت انگیز ایران که در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده، اسرار ناشناخته بسیاری در خود نهته دارد. تاکنون باستان شناسان از نخستین چشم مصنوعی جهان و جمجمه‌ای جراحی شده در این کهن شهر ایرانی پرده برداشته‌اند.

شهر سوخته، شهری با تمدن هوشمند و خلاق با بیش از پنج‌هزار سال قدمت، به‌عنوان بزرگ‌ترین استقرار شهرنشینی در نیمه‌ی شرقی فلات ایران، نمونه‌ای منحصر به ‌فرد و حکایت‌گر واقعی علم، صنعت و فرهنگ گذشته‌های دور این مرز و بوم است.

(اولین چشم مصنوعی جهان در شهر سوخته کشف  شد)

این شهر ۳۲۰۰ سال قبل از میلاد پایه‌گذاری شده و مردم ایران زمین در چهار دوره بین سال‌های ۳۲۰۰ تا ۱۸۰۰ قبل از میلاد در آن سکونت داشته اند. محوطه باستانی شهر سوخته در هزاره دوم و سوم قبل از میلاد، توسط مهاجرانی که از چهار گوشه به ‌آن مهاجرت کرده‌اند، بنا شده است. سند یا کتیبه‌ای که نام واقعی و قدیمی این شهر را مشخص کند هنوز به دست نیامده و به دلیل آتش سوزی در دو دوره زمانی بین سال‌های ۳۲۰۰ تا ۲۷۵۰ قبل از میلاد «شهر سوخته» نامیده می‌شود.

علاوه بر معرق کاری، آهنگری، حصیربافی، جواهرسازی، سنگ تراشی، سفالیه و ماهیگری، صنعت نساجی را باید نمود این پیشرفت در شهر سوخته نامید. ۱۲ نوع بافت پارچه‌ای یک رنگ و چندرنگ به دست آمده از خرابه‌های این شهر گواهی بر این مورد است.

همچنین سیستم آبرسانی و فاضلاب منظم به وسیله‌ی سفال یکی از مواردی است که سیستم شهرنشینی مدنی را در این شهر به خوبی نشان می‌دهد. از طرف دیگر نخستین پویانمایی (انیمیشن) جهان بر روی سفالینه‌های به دست آمده از شهر سوخته نشان‌دهنده‌ی هنر تعالی یافته در آن زمان است.

نکته‌ی جالب دیگر کشف یک چشم مصنوعی در حفاری‌های انجام شده است که قدمت علم پزشکی و جراحی در ایران را قرن‌ها عقب‌تر می‌برد. یکی دیگر از موارد عجیب کشف شده، پیدا کردن بازی مشابه «تخته نرد» در این شهر است که با توجه به تاریخ قدیمی شهر سوخته، خواستگاه این بازی را به ایرانیان می‌رساند.

در سال های اخیر، در شهر سوخته یک چشم مصنوعی متعلق به ۴۸۰۰ سال پیش کشف شد. این چشم مصنوعی متعلق به زنی ۲۵ تا ۳۰ ساله بوده که در یکی از گورهای شهر سوخته مدفون شده بوده است. چشم مصنوعی یافت شده در چشم چپ او کار گذاشته شده و با وجود گذشت زمان نزدیک به ۴۵۰۰ سال از ساخته شدن آن هنوز سالم است. جنس این چشم مصنوعی یافت شده هنوز بطور کامل مشخص نشده است اما به نظر می‌رسد در ساخت آن از قیر طبیعی مخلوط به نوعی چربی جانوری استفاده شده است

چگونه برویم؟ شهر باستانی سوخته در ۵۶ کیلومتری زابل در استان سیستان و بلوچستان و در حاشیه جاده زابل – زاهدان واقع شده است. از شهر زابل برای سفر به این مقصد گردشگری تاریخی ایران، اتوبوس و تاکسی وجود دارد.

توصیه ها: برای اقامت در اطراف شهر سوخته زابل، می‌توانید از یکی از هتل‌ها یا مسافر خانه ‌های زابل استفاده کنید. در شش ماه اول سال از ساعت ۸ تا ۱۲ و ۱۶ تا ۲۰ و در شش ماه بعدی از ساعت ۸ تا ۱۲ و ۱۵ تا ۱۹ می‌توان از بقایای شهر سوخته دیدن کرد.

البته به یاد داشته باشید صبح جمعه اجازه‌ی ورود به این مکان را ندارید. قبل از بازدید بد نیست بدانید این ناحیه بسیار گرم است، بنابراین توصیه می‌کنیم تنها صبح‌ها یا شب هنگام از آن دیدن کنید. . همچنین بطری آب را فراموش نکنید.

هشتگ: instagram.com/explore/locations/635393911/shahr-e-sukhteh

محوطه تاریخی شوش در خوزستان

محوطه تاریخی چند هزار ساله شوش در استان خوزستان، یکی از قدیمی ترین سکونت گاه شناخته شده جهان است و طبق اسناد باستانی، شوش از مهم ترین و باشکوه ترین شهرهای باستانی ایران و جهان بوده و روزگاری، مرکز برخورد دو تمدن مهم که هر یک سهم بسزایی در تمدن ایران داشته اند. محوطه تاریخی شوش در استان تاریخی و حماسه ساز خوزستان ایران، در سال ۲۰۱۵ به فهرست میراث جهانی یونسکو اضافه شد.

شهر شوش را یکی از کهن ترین شهرهای ایران می دانند. جایی که گفته شده است، پایتخت زمستانی امپراطوری هخامنشی بوده و در ۱۵۰ کیلومتری شرق رود دجله در خوزستان قرار دارد. پرونده میراث فرهنگی شوش شامل کاخ شاوور، آپادانا، دروازه شرقی، هدیش، شهر پانزدهم، روستای هخامنشی، مسجد جامع شوش و مجموعه بناهای دوره اسلامی، تپه‌های آکروپول و قلعه فرانسوی‌ها است.

منطقه باستانی شوش، محوطه وسیعی را از کل شهر شوش در برمی‌گیرد که بناها و سازه‌های معماری بسیار متنوعی پیش از تاریخ تا دوران اسلامی را در خود جای داده است.ایوان کرخه و کاخ «آپادانا» یکی از باشکوه‌ترین کاخ‌های آن و از شهرت عالمگیر برخوردار است.

آثار معماری و شهرسازی ایوان کرخه تأثیر زیادی بر معماری ایران و خارج از ایران داشته است. سرزمین‌های شرقی مسیحی در طول دریای «آدریاتیک» و مدیترانه تا اسپانیا و همچنین در سوریه و مصر در ساختن کلیساهای بزرگ و عظیم خود از سده پنجم تا یازدهم بویژه در ساختن طاق‌های گهواره‌ای صاف و پیوسته از طرح و سبک و سنت معماری کاخ‌های ساسانی در شهر ایوان کرخه الهام گرفته ‌اند.

چگونه برویم؟ شهر شوش تا تهران ۷۶۶ کیولمتر و تا اهواز، حدود ۱۱۵ کیلومتر فاصله دارد. یکی از روزهای خوزستان گردی را میتوان اختصاص به گردش در شهر تاریخی شوش داد.

توصیه ها: شوش گردی بدون تور لیدر، کمی سخت است. بهتر است با تورهای گردشگری خوزستان به این منطقه سفر کنید تا اطلاعات خوبی بدست آورید. ایران، جاهای منحصر به فرد بسیاری دارد که شوش، یکی از آنهاست. بازدید از قلعه شوش (اکروپل)، حریم دانیال نبی، موزه باستانی شوش، هفت تپه، زیگورات چغازنبیل (در فاصله ۳۰ کیلومتری شوش) و ایوان و پارک ملی کرخه از جمله مقصدهای گردشگری معروف این منطقه است.

هشتگ:  از هشتگ Khuzestan Province میتوانید برای مشاهده تصاویری از منطقه تاریخی استفاده کنید یا با کاربران و گردشگران خوزستان گرد آشنا شده و اطلاعات بهتر و به روز دریافت کنید.

منظر فرهنگی میمند در کرمان

میمند، روستایی صخره ای است که با دست کنده کاری شده است و هزاران سال قدمت دارد. این روستا، حتما یکی از نخستین سکونت گاه های بشری در ایران بوده که دارای ۶۰۴ کیچه و ۲۵۶۰ اتاق است. ساکنان این روستا دارای آداب و رسوم خاص خود بوده اند و در زبان و گویش آنها، از کلمات پهلوی ساسانی استفاده می شد. در سال ۲۰۱۵ ثبت جهانی شد.

سکونت گاه صخره ای ایران باستان، بخشی از هویت ماندگار سرزمین پارس است که در استان دیدنی کرمان، یکی از مقصدهای جذاب و منحصر به فرد گردشگری کشور به شمار می رود. نقوش ده هزار ساله و سفال ‌های شش هزار ساله از جمله مستندات مکشوفه‌ای هستند که تاریخ میمند را روایت می‌کنند.

میمند به دلیل استحکام دفاعی در طول تاریخ کمتر دستخوش تحولات کالبدی و اجتماعی شده است. مجموعه ای از آثار بسیار قدیمی همچون خانه‌های صخره‌ای پراکنده معبد، قلعه و برج‌های مختلف (مربوط به هزاران سال پیش) وجود دارد که میمند را از یک روستا به یک مجموعه با تمدن خاص تبدیل می‌کند.

چگونه برویم؟ این روستا بین شهرهای شهربابک، سیرجان، رفسنجان و انار قرار گرفته است. میمند در دهستان‌ میمند، در شهرستان شهربابک و در استان کرمان واقع شده‌ است. برای سفر به روستای تاریخی میمند که یکی از مقصدهای روستاگردی ایران است، از مرکز کرمان می بایست به باغین رفت و از آنجا به کبوتر خان و سپس به شهر رفسنجان رسید که با باغ های پسته و چهره سیاسی معروفش: اکبر هاشمی رفسنجانی (رییس جمهور پیشین ایران) شهرت جهانی دارد.

از رفسنجان نیز باید به سرچشمه رفت که با کارخانه مس سرچشمه، یکی از معادن فعال ایران است. از مس سرچشمه تا میمند نیز کم تر از نیم ساعت رانندگی نیاز است.

توصیه ها:  به این موضوع توجه کنید که میمند شهربابک به دلیل استحکام دفاعی، در طول تاریخ کمتر دستخوش تحولات کالبدی و اجتماعی شده‌است و بیش ترین تغییر در آن مربوط به چند دههٔ اخیر است. آنچه مورد اهمیت است و بی شک بر نحوه شناخت میمند اثر گذارده این است که مسکن از روی هم گذاردن سنگ و آجر و غیره پدید نیامده، یعنی در فضای باز ساخته نشده، بلکه با از میان برداشتن انبوهی از خاک شکل گرفته و انسان نیاز به خشت و آجر و ملات نداشته است.

بلکه می‌بایست توده هایی را برمی‌داشته تا پناهگاه مهیا شود. به همین دلیل برای اتاق، تاقچه در اندازه‌های گوناگون برای جای رخت خواب، ظروف، صندوق، چراغ و … کنده شده‌است. به همین دلیل کنار دیوارهای خانه‌های میمند گنجه گذارده نمی‌شود، بلکه با کندن دیوار، حفره یا طاقچه‌ای به وجود می‌آید که اشیاء و لوازم در آن ها گذاشته شده و یا در آن‌ ها آویزان می‌گردند.

کل یک خانه که ممکن است شامل یک یا چند اتاق و اصطبل باشد یک «کیچه» است. یک واحد یک ورودی مشترک دارد و در پاگرد ممکن است طویله در یک سو و اتاق نشیمن در طرف دیگر باشد. همه کیچه‌ها یک ساختار ندارند. هم اندازه و هم تعداد اتاق‌ها متفاوت است. علاقمندان به معماری و تاریخ، از این موضوع برای مطالعات بیشتر استفاده کرده و به کلید واژه هایی مانند پدافند غیر عامل و سبک زندگی ایرانیان باستان توجه کنند.

هشتگ: instagram.com/explore/locations/242120473/meymand-kerman-iran

 قنات ایرانی

قنات ایران، مانند فرش ایران، آب انبار ایران، باغ ایرانی، سوغات ایرانی، بخشی جدایی ناپذیر از فرهنگ و تمدن باشکوه ایران است که گفته ها و شنیدنی های بسیاری به خصوص برای عاشقان ایرانگرد و علاقمندان به دنیای مهندسی و معماری و هنر دارد. در ایران، قنات های بسیاری وجود دارد که شهر یزد، یکی از مقصدهای بی نظیر قنات گردی در ایران است. یزد را به شهر قنات، قنوت و قناعت می شناسند.

قنات یا کاریز به معنی کانال و آب‌راه است. در واقع قنات‌ها ساختارهای زیرزمینی هستند که برای جمع‌آوری آب و هدایت آن به سطح زمین مورد استفاده قرار می‌گیرند. قنات‌ها در ابتدا در نواحی کوهستانی آسیای مرکزی و منطقه‌ی قفقاز معمول بودند.

آب به‌دست آمده از این قنات‌ها، برای تأمین آب مورد نیاز خانوار و آبیاری استفاده می‌شد. مقاله‌های مرتبط: قنات قصبه: عمیق ترین قنات ایران قنات زارچ: طولانی ترین قنات ایران و جهان قنات ابراهیم آباد: تنها قنات مخروطی ایران هر قنات متشکل از یک یا چند مجرای زهکشی به ارتفاع ۱ الی ۱٫۴ متر و قطر ۵۰ الی ۶۰ سانتی‌متر و نیز دیوارهای مستحکم در کناره‌ها است. چاه‌های تهویه عمودی که به کارگران امکان دسترسی به قنات را می‌داد، به مجرای زهکشی متصل شده و در نهایت به کانال زهکشی منتهی می‌شد.

طول مجرای زهکشی ممکن است به چندین کیلومتر نیز برسد. در اواخر قرن هفدهم و اوایل قرن هجدهم میلادی یک جهانگرد فرانسوی-بریتانیایی به نام «ژان چاردین» در جایی چنین نوشته است: ایرانیان نه تنها قادر به موقعیت‌یابی محل دقیق آب بودند، بلکه این توانایی را نیز داشتند که آب را تا فاصله‌ی ۶۰ کیلومتری و یا گاهی نیز بیشتر انتقال دهند.

(قنات قصبه گناباد)

سازمان یونسکو در سال ۲۰۱۶، قنات های استان خراسان رضوی، خراسان جنوبی، یزد، کرمان، مرکزی و اصفهان را در فهرست میراث جهانی قرار داد. بی بدیل بودن این قنات ها شامل فناوری های مرتبط با احداث آنها و با در نظر گرفتن ویژگی های منحصر به فرد آن مانند عمیق ترین، طولانی ترین یا قدیمی ترین قنات ایران بوده است.

۱۱ قناتی که در فهرست یونسکو قرار گرفته عبارتند از: قنات قصبه گناباد، قنات بلده فردوس، قنات‌های حسن‌آباد مهریز و زارچ یزد، قنات ابراهیم‌آباد اراک، قنات مزدآباد میمه و قنات وزوان در بخش میمه اصفهان، قنات دوطبقه اردستان، قنات جوپار، قنات اکبرآباد و قنات قاسم‌آباد بروات در کرمان است.

چگونه برویم؟ برای مشاهده قنات های ایران، باید به شهر های اشاره شده در بالا مراجعه کرد. مثلا اگر به یزد بروید، تورهای محلی وجود دارد که شما را با قنات های این شهر تاریخی دیدنی آشنا می کند. همین قضیه برای اصفهان و کرمان نیز صادق است.

توصیه ها: پیش از مشاهده قنات ها، مستند های ویدیویی درباره آنها را در اینترنت مشاهده کنید تا اطلاعات لازم را کسب کنید. قنات ها معمولا در بافت خارج از شهر هستند. لذا برای مشاهده قنات ها، کفش مناسب به همراه داشته و برای یک طبیعت گردی هیجانی آماده شوید.

هشتگ: از هشتگ Yazd یا Isfahan برای تماشای تصاویری که کاربران اینستاگرام درباره قنات های ایرانی به اشتراک گذاشته اند استفاده کنید. معمولا در تصاویری که زیر این هشتگ ها هست، شهروندان ساکن در همان شهر ها حضور دارند که از آن ها میتوانید اطلاعات خوبی راجع به قنات های شهر آنها و همچنین دیگر ظرفیت های گردشگری شهر را سوال کنید.

شهر تاریخی یزد

در سال ۲۰۱۷، شهر یزد نیز به فهرست میراث جهانی یونسکو اضافه شد و شمار آثار ثبت جهانی ایران از ۲۰ مورد فرا تر رفت. یزد، یکی از دیدنی ترین شهرهای ایران و جهان، بزرگ ترین شهر خشتی تاریخ است که هر ساله میزبان گردشگران بسیاری از ایران و سایر نقاط جهان می شود. یزد را دیار “ترین ها” می دانند. چرا که قدیمی ترین بنای خشتی جهان (نارین قلعه)، طولانی ترین قنات ایران ( قنات زارچ)، پیر ترین درخت جهان (سرو ۴ هزار ساله ابر کوه) و مواردی دیگر، در این شهر قرار دارد که در ایران و جهان بی نظیر است.

یزد یکی از معروف ترین شهرهای ایران است. نه بخاطر ظرفیت های گردشگری و طبیعت گردی و بافت خاص آن که در ایران بی نظیر است. سوغات یزد که شامل باقلوا و قطاب و پشمک است، سبب شده تا شیرینی های یزدی، مخاطبان بسیاری در ایران و خارج از مرزهای کشور داشته باشند. اگر به ایران سفر کردید و قصد داشتید سوغات خوردنی از این دیار برای دوستان خود به ارمغان ببرید، یک بسته باقلوا یا قطاب یا کیک یزدی که محصول یزد باشد، انتخاب فوق العاده ای خواهد بود. به خصوص اگر محصول کارخانه حاج خلیفه، معتبر ترین شیرینی ساز یزدی باشد.

بافت و ساخت معماری ویژه منطقه یزد از بارز ترین نمونه های معماری خاص اقلیم گرم و خشک در جهان است. تناسب آن با نیازها و شرایط اقلیمی- فرهنگی مردم منطقه، گذشته از زیبایی خاص این معماری، از ویژگی های آن است. در مرکز هر محله، معمولا حمام ، بازارچه، آب انبار، مسجد، حسیسنه، لرد، کارگاه های کوچک، جوی آب (برای دسترسی به قنات) قرار دارد که بسیاری از این امکانات هنوز پا بر جا هستند و مقصدهای دیدنی گردشگری برای گردشگران هیجانی و عاشقان تاریخ است.

شهر را دیار قنات، قنوت و قناعت می دانند. چرا یزدی ها، مردمانی اهل پرستش خداوند، اهل بهره وری در مصرف انرژی و مواد غذایی، اهل صرفه جویی بهینه و اثر بخش و همچنین، مردمانی با سواد و با تلاش هستند. یزد از جمله شهرهای کشور است که در آن تکدی گری به ندرت مشاهده می شود. یزدی ها را احتمالا در شهرهای مختلف تهران به ندرت مشاهده کنید. چرا که به یزد، اعتقاد خاصی دارند و سرمایه گذاران یزدی ترجیح می دهند که پول خود را در این استان سرمایه گذاری کنند.

در یزد، با بادگیرها و گنبدهای زیبا و مردمانی خونگرم، زیر گرمای سوزان کویر آشنا می شوید. در بخش معرفی یزد، بیشتر درباره این سرزمین کهن و فرهنگ ساز،‌موضوعاتی ارایه شده است.

چگونه برویم؟ از هر نقطه ای از ایران میتوانید به فرودگاه یزد رفته یا با اتوبوس های برون شهری، خود را به بزرگ ترین شهر خشتی جهان برسانید.

توصیه ها: در سفر به یزد، خرید سوغات یزد و آشنایی با تاریخ و سبک زندگی و خانه های قدیمی و تاریخی این شهر را فراموش نکنید.

هشتگ: بهترین هشتگ برای تماشای یزد از لنز دوربین گردشگران سفر کرده به این استان، استفاده از هشتگ yazd در اینستاگرام است.

امیدواریم این راهنما شما را با آثار جهانی ایران در میراث یونسکو آشنا کرده باشد.

برای تماشای این مکان های دیدنی، از امکانات سایت موسم استفاده کنید. اگر با پرسشی روبرو شدید سوال خود را از طریق بخش ارتباطی و همچنین کانال های ما در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید.

دنیای گردشگری ایران و جهان را هر روز در سرویس گردشگری موسم دنبال کنید.